Ongeveer vier jaar geleden ben ik begonnen met de eerste les Chinees penseel schilderen. Ik merkte dat ik teveel gedachtes had en kon mijn hoofd maar niet tot rust brengen. Zoals je het vaker hoort van mensen, het doen van meditatie kan helpen. Na vele pogingen blijkt dat stilte meditatie niet geheel mijn ding is.
Ik herinnerde me dat ik het vak tekenen best leuk vond vroeger. Op de middelbare school kreeg ik vaak complimenten over mijn werk. Een keer had ik willekeurig een portretschets gemaakt van de school conrector. Via via was mijn tekening op zijn bureau beland. Hij had het portrettekening ingelijst en op de muur gehangen, naast zijn naambordje bij de deur. Sindsdien stond ik bekend als een leerlinge die heel goed kan tekenen op school. Toen er geen tekenles meer was op school, was ik ook gestopt met tekenen, of creatieve activiteiten. Ik dacht van: laat me nou weer iets met het tekenen doen.
Ik ben opgegroeid in de Chinese cultuur en ben bekend met wat zij vertellen over de innerlijke rust. Je hebt de stilte meditatie, geleide meditatie maar ook de bewegingsmeditatie. Het beoefenen van kunst draagt zeker bij aan je persoonlijke ontwikkeling op dat gebied. In balans zijn is een belangrijk principe voor Chinese filosofie. Daarom ben ik toen op zoek gegaan naar een Chinese kunstenaar.
Via via ben ik aan het adres van meneer Zhou in Den Haag gekomen. In Nederland heb je weinig professionele Chinese kunstenaar. Meneer Zhou beoefent de Chinese inkt schilderkunst van kinds af aan. Ik ben ervan overtuigd: als je iets moet leren dan moet je van de beste leren. Daarom heb ik besloten bij hem in de leer gaan ondanks de reisafstand. Heel toevallig kwamen de voorouders van meneer Zhou ook uit Shanghai, zoals die van mijn vader. Ik kan dat dialect nog verstaan hoewel wij in het Mandarijns converseren. Het klikte meteen goed tussen ons.
Het is geen makkelijke reis die ik afgelegd heb. Alles wat je tot een briljante werknemer maakt in het werkzame leven, is wat je moet afleren in het beoefenen van de kunst; en al helemaal met het Chinees inkt schilderen. Resultaatgericht? Communicatief? Perfectionistisch? Analyserend? Zulke eigenschappen vormen juist de obstakels om je creativiteit in vrije loop te laten gaan. Toen ik begon met schilderen moest ik alles opnieuw af- of aanleren, net als een kind die voor het eerst moet leren fietsen. Zoals iedereen heb ik ook angst voor de onbekende. Ik werd geconfronteerd met mijn eigen faalangst. Ik was bang dat ik de schilderij niet in een keer mooi kan maken. Ik was ook bang dat ik de inkt niet gelijk in de juiste tint krijg. Ik was zelfs bang dat ik niet het juiste penseel weet te kiezen om het schilderij te maken. Dit alles maakte dat ik het penseel niet heb vastgehouden op de eerste vijf lessen.
Mijn leraar is echter een hele geduldige en vriendelijke man. Hij bleef het voordoen zonder mij daarop aan te spreken. Op een gegeven moment was ik zo ver om zelf ook wat op paper te zetten. Naast zijn kunstwerk viel mijn werk in het niets. Ik was soms boos op mezelf dat ik niet snel genoeg de vordering maak. En oordeelde mezelf erg kritisch iedere keer als ik weer wat gemaakt heb. Mijn leraar hamerde erop dat het een proces is. Wat hij nu kan is het resultaat van bijna 60 jaar lang oefenen. Hij bleef me aanmoedigen. Mijn leraar zei de hele tijd dat ik het schilderen wel leuk moet vinden om te doen.
Echter, mijn theorie is: je gaat iets vanzelf leuk vinden als je daar goed in wordt. Voordat je iets leuk kan vinden moet je eerst een leerproces ingaan. En gedurende zo’n leerproces horen soms bloed, zweet en tranen bij. Voor mij is het leuk vinden in het begin minder van belang, maar wel wat je uiteindelijk kan na het leerproces. Natuurlijk vind ik het schilderen wel enigszins leuk, maar voel nog net niet gepassioneerd genoeg om dag en nacht daarmee bezig te willen zijn. Dat laatste is waarschijnlijk wat mijn leraar bedoelt. Ik kan me voorstellen dat hij echt passie heeft voor de kunst gezien hij levenslang zich daarmee heeft bezig gehouden.
Ik moet eerlijk bekennen dat ik te weinig aan de oefening doe door de drukte. Of ik geef daar onvoldoende prioriteit. Om Chinees penseel schilderen goed te doen moet je beslist innerlijke rust hebben. Anders zie je dat gelijk in je schilderij terug of merk je de weerstand tijdens het schilderproces. Ik heb zeker nog een lange weg te gaan voordat ik een gebalanceerd inkt schilderij kan maken. Inkt schilderen is anders dan olieverf schilderen. Het verschil tussen deze twee manieren van schilderen zal ik in een andere blog verder uitleggen.
Reactie plaatsen
Reacties