TikTok de Zondebok

Gepubliceerd op 5 mei 2024 om 16:58

Opnieuw moet ik constateren dat Europa graag achter de Verenigde Staten aanloopt. Een week geleden kwam vanuit de EU het geluid dat een verbod op TikTok in Europa niet uitgesloten is, vanwege de vermeende gevaren van de 'app'. Persoonlijk vind ik dat alle sociale media-apps potentieel gevaarlijk kunnen zijn. Waarom wordt dan specifiek de nadruk gelegd op TikTok? Wordt de jeugd wellicht door de politiek misbruikt als een stok om mee te slaan?

Er ontstaat angst dat China via TikTok toegang krijgt tot de gegevens van gebruikers wereldwijd, wat potentieel misbruik van die data mogelijk maakt. Terwijl de Nederlandse politiek de complottheorieën, vooral op sociale media, probeert te ontkrachten, lijkt ze zelf ook bij te dragen aan de verspreiding ervan. Alles wat uit China komt wordt  in verband gebracht met mogelijke spionage door de Chinese staat of bedreigingen voor de nationale veiligheid. Ironisch genoeg staan de Verenigde Staten wereldwijd bekend om hun inlichtingendiensten, zoals de CIA, FBI en NSA. Waar halen zij hun informatie vandaan? Ze passen vast ook verschillende spionagetechnieken toe. Het lijkt me onwaarschijnlijk dat de Verenigde Staten geen gebruik maken van gegevens uit het bedrijfsleven.

Ik beweer niet dat TikTok daadwerkelijk wel of geen banden heeft met de Chinese overheid. Het moederbedrijf ByteDance is niet gevestigd in China, wat mogelijk is om juridische en financiële onafhankelijkheid te waarborgen. Tot nu toe heb ik nog geen bewijs gezien voor veiligheidsrisico's. In de zakenwereld is het algemeen bekend dat bedrijven terughoudend zijn om met de overheid samen te werken, tenzij ze financiële steun nodig hebben. Zodra ze financieel onafhankelijk zijn, streven ze er vaak naar om zo min mogelijk onderhevig te zijn aan overheidsbemoeienis, vanwege de complexiteit en bureaucratie die hiermee gepaard gaat. Het is niet noodzakelijk dat een wereldwijd succesvol platform zoals TikTok samenzweert met de Chinese overheid om andere landen in gevaar te brengen. Wereldvrede en stabiliteit zijn voorwaarden voor het behalen van financiële doelstellingen voor een bedrijf.

Voordat het tegendeel is bewezen, kan de VS zich niet dictatoriaal opstellen ten opzichte van TikTok. Het is hypocriet om te spreken over economische vrijheid en tegelijkertijd een bedrijf te proberen te verbannen uit het land. Denkt het Westen dat vrijheid een privilege is voor Amerikanen en Europeanen? Heeft Europa er ook over nagedacht waarom Amerika zijn toppositie in de wereld kan behouden? Omdat de VS kan anticiperen op de acties van andere landen, ook op economisch gebied. Wie heeft het meeste profijt als TikTok van de wereldmarkt verdwijnt? De Verenigde Staten natuurlijk, met hun andere sociale mediaplatforms zoals Instagram en Snapchat, die populair zijn bij de jeugd. Het boycotten van een bedrijf met (staats)macht past helaas bij hoe het Westen omgaat met uitdagende situaties: er wordt niet geluisterd en niet gezocht naar alternatieve oplossingen. Met dwang probeert men een probleem op te lossen.

Hoezo denkt Nederland dat de inlichtingendiensten van de VS alleen China en Rusland in de gaten houden, en niet de Europese landen? De VS weet veel over ons, maar wij weten erg weinig over hen. Als Europa nu van plan is om de inlichtingendiensten beter te organiseren, zal de VS daar waarschijnlijk op reageren, net zoals ze steeds hebben geprobeerd te doen bij China. Zolang Europa geen concurrent wordt van de VS, zijn we goede vrienden. Maar zodra we een gelijkwaardige positie willen innemen op het wereldtoneel, kunnen we een andere houding van de VS verwachten. De Verenigde Staten streeft er ten koste van alles naar om zijn voorsprong op andere landen of werelddelen te behouden, zelfs als dat betekent dat ze moeten bespioneren, en samenzweringen op gang brengen. Ik zie niet in waarom de VS wel 'inlichtingendiensten' mag hebben, maar andere landen niet. Ieder land is gelijkwaardig en mag het nodige doen om zijn land te beschermen, toch?

Ik heb gelezen dat er al twee Europese onderzoeken lopen naar TikTok. Ik vind het terecht dat de Europese Commissie wil onderzoeken of TikTok de rechten van minderjarigen voldoende beschermt en of de app geen verslaving in de hand werkt. Maar gelden deze aandachtspunten niet voor alle sociale mediaplatforms? Worden alle andere platforms, inclusief die uit de Verenigde Staten, onder de loep genomen ten behoeve van het welzijn van de Europese jeugd? Of wil Europa, net als de VS met twee maten meten, en blind vertrouwen op de Amerikanen?

Alle sociale media-apps hebben een verslavende werking, mede door de toegepaste algoritmen. De jeugd hoeft weinig moeite te doen om video's te krijgen die hen zouden moeten interesseren. Er is ook een grote kans dat ze dezelfde video's te zien krijgen als hun vrienden en klasgenoten, waardoor ze het gevoel krijgen ergens bij te horen en een gemeenschappelijk gespreksonderwerp te hebben. De algoritmen analyseren het gedrag van de jeugd op sociale media, niet hoe ze in werkelijkheid zijn of willen zijn. Dit betekent dat het gedrag van de jeugd wordt beïnvloed door het willekeurige denkproces van henzelf of anderen op een specifiek moment. Dit denkproces hoeft niet correct of doordacht te zijn. Als sociale media de enige plek is waar jongeren hun mening vormen, kan dit gevaarlijk zijn voor hun ontwikkeling.

Ik heb eens op een talkshow gehoord dat kinderen in China op TikTok te zien zouden krijgen over welke beroepen ze later eventueel zouden kunnen uitoefenen. Sommige complotdenkers kunnen beweren dat China de applicatie heeft gemanipuleerd. Maar dit zou het effect van algoritmen kunnen zijn. Hoe meer kinderen naar dergelijke video-inhoud kijken, hoe vaker deze inhoud wordt weergegeven vanwege de populariteit ervan. Maar welk traject gaat hieraan vooraf? Wie of wat beïnvloedt het kijk- en zoekgedrag van kinderen op sociale media? De opvoeding van ouders en de adviezen van leerkrachten misschien? Het lijkt erop dat veel mensen niet goed begrijpen hoe algoritmen werken. Waarom hebben sociale media een negatief effect op de Nederlandse samenleving? Wellicht omdat ze een monopolistische positie hebben in het leven van de jeugd. De algoritmen op sociale media hebben als enige invloed op wat er wordt getoond, niet de mensen in de dagelijkse omgeving van de jeugd. Algoritmen werken eigenlijk heel 'democratisch', ook op TikTok. Ze zijn gebaseerd op de keuzes van de jeugd zelf. Een voorwaarde voor een goed functionerende democratie met positieve effecten is helaas sterk afhankelijk van de volwassenheid van de mensen die zich in een bepaalde 'omgeving' bevinden.

In ons dagelijks leven worden onze gedachten en meningen ook beïnvloed door 'algoritmen'. Ongeacht of er een correcte analyse achter zit, worden we blootgesteld aan allerlei mediakanalen waar mensen hun meningen op ons overbrengen. We lezen eenzijdige nieuwsberichten die zijn gebaseerd op de onbewuste voorkeuren van redacteuren of journalisten. Publieke figuren worden uitgenodigd op mediakanalen om hun zienswijze te delen, omdat we denken dat dit de mening van de samenleving zou moeten vertegenwoordigen. We krijgen enkel negatief nieuws te zien over China en Rusland, terwijl we positief nieuws voorbij zien komen over de Verenigde Staten of andere zogenaamd democratische landen. De menselijke 'algoritmen' in de samenleving zijn misschien wel gevaarlijker dan de algoritmen op sociale media. Hebben we ooit geprobeerd om hier aandacht aan te besteden? Nee, we worden graag negatief beïnvloed. We zijn gewend om de fouten buiten onszelf te zoeken, en zijn niet kritisch over wat we zelf hebben veroorzaakt.

TikTok speelt privacygevoelige informatie door aan de Chinese overheid. TikTok veroorzaakt de verslaving aan sociale media onder de jeugd. Volgens mij maken we zelf een commercieel bedrijf te belangrijk. Wat nationale veiligheid betreft: kan de Amerikaanse politiek en overheid niet beter kijken naar de redenen van het bestaan van de wapenwet?  Waarom minderheden nog steeds gediscrimineerd worden na een lange migratiegeschiedenis? En waarom zoveel illegalen in het land kunnen verblijven? Er zijn zo veel onbeheersbare problemen die opgelost moeten worden in de Verenigde Staten.

Het lijkt erop dat de Verenigde Staten soms niet goed weten wat echt cruciaal is. Hopelijk Europa en Nederland wel.

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.