In het nieuws las ik dat de Nederlandse VVD mogelijk uitgesloten kan worden door Renew Europe vanwege de samenwerking met de radicaal-rechtse partij PVV. Dit vind ik opmerkelijk, vooral omdat liberalen deze polariserende gedachtegang niet horen te hebben. Daarnaast vinden andere EU-lijsttrekkers dat deze kwestie aandacht moet krijgen, puur omdat zij standpunten nodig hebben om zichzelf te verdedigen tijdens de verkiezingen.
Het is opvallend dat Nederland nu zo in de schijnwerpers staat. Hebben de mensen die nu hun mond opendoen, ook net zo hard geschreeuwd toen andere Europese lidstaten, zoals Zweden en Italië, de 'radicaal-rechtse' koers volgden volgens hun eigen definitie? Kan ik dit interpreteren als het spreekwoord 'grote bomen vangen veel wind'? Mag Nederland niet de democratische waarden hooghouden? Wij respecteren het democratische systeem en luisteren naar de kiezers. Dat is toch wat we horen te doen in een democratische staat? Of hanteren andere Europese partijen een eigen definitie van democratie en het stemrecht van burgers, waarbij zij vinden dat de burgers de politieke koers in een land niet horen te bepalen? Dit is absoluut het onderzoeken waard. Weten mensen nog wel wat democratie inhoudt? De burgers staan centraal, niet de politieke stromingen.
Dat Europese liberalen vinden dat de VVD niet mag meedoen met hun ‘clubje’ omdat zij met een extreemrechtse partij regeert, vind ik echt een scenario dat thuishoort in een zandbak tussen kinderen. Bij voorbaat vind ik het ‘stickeren’ al niets: dat links-rechts verhaal. Alle partijen die ideeën hebben om Nederland beter te maken, zijn per definitie welkom. Soms hebben de burgers meer behoefte aan de punten waar ‘linkse’ partijen voor pleiten, en soms aan die van ‘rechtse’. Dit is afhankelijk van de fase waarin Nederland zich bevindt. Hoe kunnen andere Europese partijen beoordelen wat Nederland zelf nodig heeft? Of zoeken ze excuses om Nederland uit te sluiten op Europees niveau? Wordt de VVD op Europees niveau gestraft omdat zij niet hebben gewonnen op nationaal niveau en niet de beslissende stem heeft in Nederland? Daarnaast hebben we nu niet te maken met persoonlijke voorkeuren, maar met landsbelang. Rasechte liberalen respecteren de keuzes van anderen, en uiteraard ook die van de individuele kiezers. Als de meeste kiezers voor de PVV hebben gekozen in Nederland, dan moet die uitkomst serieus genomen worden. In het verleden moest de VVD ook samenwerken met allerlei uiteenlopende partijen. Ik zie niet wat het deze keer anders maakt.
Het belangrijkste vind ik dat de PVV niet de naam ‘extreemrechtse’ partij verdient. Vooral vanaf het moment dat ze als de grootste partij uit de bus komt. Iedereen kan een bepaald gedrag vertonen of bepaalde gedachten hebben tot een zeker moment. Wij als mensen zijn niet statisch, en politieke partijen bestaan uit mensen. We leven nu in een tijdperk waarin zowel kiezers als partijleden niet levenslang aan een partij verbonden blijven. Zwevende kiezers zijn het laatste decennium al een fenomeen, naast partijleden die hun partij verlaten en zich aansluiten bij een andere omdat ze anders zijn gaan denken. De PVV-leider is ook ooit uit de VVD gestapt en heeft zijn eigen partij opgericht.
Het moment waarop de PVV als de grootste partij wordt gekozen, kan een omslagpunt betekenen voor de PVV-leider. Na jarenlang te hebben gestreden voor een groep die zich ongehoord voelt in Nederland, wordt hij nu door nog meer Nederlanders gezien. Hij realiseert zich zijn verantwoordelijkheid en is bereid naar het grotere plaatje te kijken, voor de steun die hij van Nederlanders heeft gekregen. Een oppositieleider moet zich nu eenmaal anders positioneren dan een regeringspartij. Dit is algemeen bekend. Waarom mag heel Nederland van inzichten veranderen, en een politieke leider niet? Hij is bereid concessies te doen, ondanks dat er steeds oude koeien uit de sloot worden gehaald. Hij durft te staan voor waar hij nu voor wil staan voor Nederland. Dit vind ik alleen maar complimenten waard. Niemand kan hem trouwens nog verwijten dat hij ooit ‘weggelopen’ is tijdens Kabinet Rutte I. Blijkbaar heeft hij geleerd van alle ervaringen in de afgelopen jaren en weet hij nu anders te handelen tijdens de huidige kabinetsvorming. Dit resulteert in een succesvol hoofdlijnenakkoord. Alle critici die in het verleden zijn blijven steken, kunnen nog wat leren van de PVV-leider.
Laten we even teruggaan naar de Europese liberalen. Wat ik vooral zie bij de liberalen is dat ze overtuigd zijn van hun eigen liberale gedachten. Ze denken dat ze liberale ideeën uitdragen door bijvoorbeeld met verstand te praten over de LHBTIQA+ gemeenschap. Ik vind dat liberalen mensen zouden moeten zijn die niet in hokjes denken, zeker niet door hun collega-politieke partijen vast te zetten in categorieën als links of rechts. Liberalen moeten een open houding en tolerantie uitdragen, zolang de vraagstukken niet de belangen van burgers en Nederland schaden. Wat dat betreft zie ik geen verschil tussen de individuen binnen de LHBTIQA+ gemeenschap en die binnen politieke partijen, zoals bij de PVV. Bij hen kan dag 1 anders zijn dan dag 100 - hoe ze zich voelen en welke identiteit ze willen uitdragen. Waarom mag een ‘transgender’ bijvoorbeeld wel zijn of haar nieuwe identiteit uitdragen en bevestiging daarvoor krijgen van de Europese liberale partijen, en de PVV niet? Volgens het pure liberale gedachtegoed zou iedere versie van de veranderende of verbeterende persoon in elke fase van zijn leven geaccepteerd en gerespecteerd moeten worden. Wat als de PVV-leider nu zijn gedachten en gedrag heeft bijgesteld? Is hij levenslang veroordeeld voor alles wat hij ooit heeft gedaan op weg naar de huidige versie van zichzelf?
Het is van belang om niet te veronderstellen dat LHBTIQA+-identiteiten een exclusieve creatie zijn van het Westen. In Azië zijn deze fenomenen al lange tijd bekend. Echter, in tegenstelling tot het Westen, zijn deze kwesties daar niet tot politieke vraagstukken gemaakt. Ze hebben zich organisch binnen de samenleving ontwikkeld. Voorbeelden hiervan zijn Vietnamese mannen die hand in hand lopen op straat en de 'travestieten' in Thailand. Soms kan het creëren van polarisatie juist optreden wanneer diversiteit te veel in politiek gekaderde gemeenschappen, oftewel hokjes, wordt geplaatst. Gelijkgestemden zoeken elkaar toch op en deze gemeenschappen ontstaan vaak spontaan, zonder invloed van buitenaf. Echter, wanneer politici dit gebruiken om anderen in een negatief daglicht te stellen, worden de tegenstellingen alleen maar uitvergroot, wat uiteindelijk tot verdere polarisatie leidt.
Liberalen, die streven naar een samenleving waarin burgers grote vrijheden genieten, moeten oppassen om omstandigheden te creëren waarin burgers juist niet meer de vrijheid hebben om rustig zichzelf te kunnen zijn. Niet alle zaken behoren tot het domein van de politiek, omdat niet alles wat in de samenleving gebeurt gereguleerd moet worden via wetten en regelgeving. Er zijn thema's die geen negatieve beïnvloeding van politici vereisen. Laat mensen met elkaar praten en aan elkaars ideeën wennen. Door alles breed uit te meten of op te dringen, wordt alleen maar weerstand opgewekt binnen de samenleving.
Liberalen en hokjes denken vind ik niet bij elkaar horen, hoewel dit wel het geval is in de werkelijkheid, zoals bij de commotie binnen Renew Europe. Als ik hen was, zou ik het zelf opgeplakte label 'liberaal' weglaten; omdat wat ze uitdragen niet overeenkomt met wat ze beweren.
Reactie plaatsen
Reacties