Voor de politiek of Nederland is corona crisis een leerproces met het hoofdthema: “Hoe moet je balanceren tussen mensen en geld (economie)?” Het is een ontzettend complex vraagstuk. Want de impact van pandemie pakt anders uit voor iedere individu in de samenleving. Als je rekening houdt met iedere individu dan kun je geen beleid meer voeren. Als mens zijnde is het moeilijk om al die individuen te negeren. Gedurende het proces moeten de politici standvastig zijn ondanks vele tegengeluiden vanuit alle hoeken in de samenleving. In tussentijd krijgen ze constant met een onzeker gevoel te maken. De economische gevolgen kunnen veel impact hebben op het land. Die gevolgen kunnen ze niet met maatregelen beteugelen vanwege het onvoorspelbare gedrag van mensen. Toch willen en moeten ze zo veel mogelijk handelen vanuit het humane oogpunt. Door heel voorzichtig om te gaan met strenge beperkingen, krijgen ze niet de gewenste effecten en ontwikkelingen te zien.
De politici kunnen uitsluitend beslissingen maken op de manier wat voor het land van toepassing is. Ze moeten zo lang mogelijk de extreme uitstellen en zo veel mogelijk mensen daarin meenemen. Als je te snel de strakke en strenge gaat doen, dan raak je mensen kwijt. Grote kans dat ze verweten worden voor hun onmenselijke beslissing ondanks dat de ergere situaties bij voorbaat al zijn voorkomen. Vanaf begin af aan strak aanpakken is uiteraard mogelijk wanneer de burgers de overheid of politici blindelings vertrouwen. Het is een onbegonnen werk in Nederland. Dat kunnen we min of meer opmaken uit ons verdeelde politieke landschap. Nu zijn we in een stadium beland waarbij mensen minder weerstand hebben tegen een strengere ‘lock down’. Inmiddels heeft men met zijn eigen ogen de consequenties van zijn eigen gedrag kunnen zien, namelijk: toename druk in de zorg, stijgende besmettingen na elke misstap van hen, daarmee stijgend aantal doden en de maatregelen die steeds verzwaard moeten worden.
Of het bestrijden van corona beter gedaan kan worden, denk ik niet. Wij kunnen niet anders doen dan de uitkomst te accepteren. De zaadjes van de problemen zijn al geplant in het verleden. Mensen zijn gevormd in de loop der jaren. Als wij aan de basisregels hebben gehouden, hoeven we al die andere maatregelen of de avondklok niet eens uit de gereedschapskist halen. Ook hoeven wij niet telkens in actie te komen ongeacht het aantal nieuwe virusmutanten.
Heeft 10 jaar Rutte de druk op de zorg veroorzaakt? Nee. Rutte heeft gedaan wat hij hoort te doen. Een verzorgingsstaat heeft geen concurrentiekracht, niet in Europa al helemaal niet daarbuiten. De wereld is keihard maar ook eerlijk: als je niets te bieden hebt, ben je geen aantrekkelijke samenwerkingspartner voor de anderen. Het systeem verzorgingsstaat kent een lange geschiedenis. Ergens moet een kantelpunt komen. Rutte en zijn kabinetten hebben geanticipeerd op de ontwikkeling - globalisering. Het gebeuren rondom toeslagenaffaire is niet goed te praten maar wel het logische gevolg van hervorming. Als men jaren gewend is aan vertroeteling te doen dan weten ze niet wat een gematigd strenge aanpak betekent. Als men jaren met rust gelaten is dan weten ze niet hoe ze met de veranderingen moeten omgaan. Een harde aanpak leert men te matigen door te doen en van fouten te leren, en niet door de fraudeaanpak van de tafel te vegen. Je hoeft geen verzorgingsstaat te zijn om mensgericht te denken en handelen. Politici horen richting te geven. Daarna komen de anderen in het spel die de richting gaan vertalen, overdragen en het goed te laten uitvoeren. Eigenlijk zien wij soortgelijke problematiek ook terug in het uitvoeren van corona- en vaccinatiebeleid. Zoals ik in de blog ‘Fouten maken is menselijk’ ook verteld heb, veel instanties in Nederland functioneerden al niet optimaal bij simpel gewijzigde individuele omstandigheden van cliënten. Die tekortkoming wordt alleen uitvergroot in een landelijke crisis. Politici kunnen niet de sluipende organisatieproblemen binnen 10 maanden oplossen en de instanties anders laten opereren. En stel dat al die instanties extra geld hebben ontvangen van de overheid in de afgelopen jaren, zouden zij nu dan beter hebben gedaan? Denk ik niet. Want de sleutel ligt niet in het geld of de middelen, maar in de handen van mensen. Dat zijn mensen die bepalen hoe de middelen ingezet wordt, hoe intern georganiseerd wordt en hoe mensen gestuurd en begeleid wordt. Gezien wat allemaal is gebeurd heeft men behalve de gegeven richting waarschijnlijk meer nodig op alle niveaus. Wij kunnen natuurlijk gaan discussiëren of politici verantwoordelijk zijn voor dat gemiste stuk.
Als Rutte en zijn kabinetten niet op een bepaalde manier hebben geregeerd in de afgelopen 10 jaar, hebben wij nu niet deze onverwachte pandemie kunnen opvangen met veel geld. Zonder geld zou Nederland geen lange adem kunnen hebben in deze strijd met het virus. Geld is de beste troef wanneer wij nergens op kunnen rekenen. En of de individuen kunnen volhouden en goed uitkomen uit deze crisis, is ook afhankelijk van wat de individuen zelf al in hun mars hebben, zoals hun eigen financiële reserves, hun eigen staat van fysieke en psychische gezondheid, hun doorzettings-, aanpassings- en reflectievermogen. Als een individu zelf onvoldoende bewapend is, dan kan de corona crisis fataal zijn voor hem of haar.
Langzamerhand breekt het moment aan om aan de balans te werken tussen de vertroetelende en rigoureuze aanpak. Beroep doen op de staat of staatskas voor ‘overleving’ is maar een tijdelijke oplossing. Stel dat de individuen en organisaties ook in staat zijn mee te werken en/of erop voorbereid zijn, dan zou de schade in vele opzichten minder groot zijn geweest.
Op basis van wat wij geleerd hebben en hopelijk nog meer te gaan leren, zullen wij vast steeds beter worden in wat wij doen en hoe wij het doen. Mijn verwachting is dat Nederland Amerika gaat overtreffen als het leerproces goed wordt doorlopen. Wij gaan het voorbeeld worden van een democratische rechtsstaat met gelijkwaardigheid in de samenleving. Vanzelfsprekend behouden wij onze gewichtige economische positie in Europa en wereldwijd.
Reactie plaatsen
Reacties