Weet je welke programma’s ik erg graag volg op de televisie? Programma’s die over de zang- of danstalenten gaan. Zulke programma’s heb je er talloos van in de laatste 25 jaar. Ik kijk dan met veel bewondering naar de deelnemers en droom dat ik ooit ook zo goed kan zingen of dansen zoals hen.
Omdat ik nu vaker thuis ben, heb ik tijd om de oude afleveringen van ‘The Voice Kids’ terug te kijken. In een aflevering deed een dertienjarig meisje mee. Haar moeder is een zangdocente. Dat meisje heeft een muzikale familie. Zij wilde al lang meedoen met het programma maar werd tot voor kort tegengehouden. Met de steun van haar tante mocht ze eindelijk meedoen. Tijdens de auditie had ze geen een stoel gedraaid gekregen. Als kijker zag ik ook dat ze niet echt uitblinkt in haar zang.
Een vraag rees toen bij mij op: wilde de moeder haar dochter in eerste instantie beschermen tegen teleurstellingen? Als zangdocente weet ze natuurlijk of haar dochter zangtalent heeft. Tijdens het interview vertelde dat meisje vol trots over haar muzikale familie. Ik kan me goed voorstellen dat dat meisje graag met haar deelname wilde bewijzen dat zij ook over muzikale talent beschikt, en bij de familie hoort. Zo’n afwijzing kan heel heftig zijn voor een meisje van 13. Haar identiteit kan daardoor een opschudding krijgen. Het effect kan hetzelfde zijn als iemand die heel graag ergens bij wilt horen maar omdat hij of zij anders is, voelt die persoon zich min of meer buitengesloten. In een familie situatie kan dat nog erger zijn. Want volgens de meeste mensen hoort de familie een plek te zijn waar je je thuis hoort te voelen. Wat als je geconfronteerd wordt met het feit dat je niet muzikaal bent zoals de rest van je familie?
Hoewel ik een ‘fan’ ben van talentenjacht, betwijfel ik of deze een gezonde activiteit is om mee te doen voor de kinderen en jongeren. Deze groep is emotioneel niet volwassen genoeg om met tegenslagen om te gaan. In het algemeen weten wij dat als de jeugd vroegtijdig met verlies, trauma’s of ongewenste gebeurtenissen te maken krijgt, dat die hen voor het leven kan tekenen. Levensgebeurtenissen kunnen wij niet altijd voorkomen, maar het opzetten van een tv programma wel. We horen vaker verhalen hoe slecht de acteurs of popsterren het doen wanneer ze op jonge leeftijd beroemd zijn geworden. Die mensen moeten de volwassenewereld betreden en de veilige beschermde omgeving verlaten waar ze eigenlijk nog horen in te zitten. Het kind of de jongere moet dan vervroegd volwassen worden zonder dat hij of zij emotioneel daar klaar voor is. De problemen komen dan later terug in een bepaalde fase in het leven, met alle gevolgen van dien.
En wat kan het betekenen voor de kinderen en jongeren die de competitie niet hebben gewonnen? Enkelen zullen doorgaan en blijven werken totdat ze het succes boeken. De meeste van hen zullen de afwijzing zien als bevestiging dat ze toch geen talent hebben. Stel dat zo’n kind tijdens het opgroeien op meerdere vlakken in het leven steeds met ‘afwijzing’ te maken krijgt, dan gaat hij toch langzaam in geloven dat die eigenlijk niets kan? Terwijl je echt niet het beste hoeft te zijn ergens in, om als talent aangemerkt te worden. Zo’n talenten show wekt het indruk dat je alleen een talent bent wanneer je tot de besten behoort. Een persoon kan ook evenredig goed zijn op meerdere gebieden en multi-talenten hebben. Sommige kinderen zijn ‘laatbloeier’ en ontwikkelen zich naarmate de jaren verstrijken. Allerlei wel of niet uitgesproken (voor)oordelen van de volwassenen kunnen het vertrouwen van de jeugd in zichzelf doen verliezen, en de potentiële ontwikkelingen doen ophouden.
Toevallig is er een ophef geweest over de niet gekozen jonge kandidaat bij 'The voice of Holland' een paar dagen geleden. De motivering van de coach past precies bij mijn gedachtegoed. Alleen zou zo’n jonge kandidaat misschien bij voorbaat al niet toegelaten moeten worden voor de deelname. Het komt nu erg onrechtvaardig over en is teleurstellend voor de kandidaat. Het programma is op zoek naar de beste stem. De randvoorwaarden zouden geregeld moeten zijn bij het opstellen van heldere toelatingscriteria. ‘The voice’ is eigenlijk een heel mooi authentiek concept: mensen beoordelen puur op de kwaliteit die ze hebben door alle afleidende factoren weg te nemen. Niet voor niets wordt dit concept wereldwijd gekocht. Helaas dient zo’n talentenjacht voor commerciële doeleinden waardoor er toch naar de leeftijd, uiterlijk en popster gehalte etc. etc. gekeken wordt. Het concept kan de zuiverheid alleen behouden als de coaches de kandidaten niet kunnen zien, en ook geen praatjes mee kunnen maken van begin tot einde van het programma.
Zingen is eigenlijk ook een soort kunstbeoefening. Door de ‘showbizz’ heeft zingen een commerciële karakter gekregen. Waarom kunnen wij de jonge zangtalenten niet op een andere manier het podium geven? Wat als zo’n talenten show meer uitwisselend van aard is. De jeugd kan alsnog constructieve feedback krijgen om hun zang te verbeteren, maar zonder dat strijden tegen elkaar; geen uitvalrace en ook geen winnaar. Wat mij betreft mag de huidige vorm van talentenjacht wel voortgezet worden bij de volwassenen, bijvoorbeeld vanaf 21 jaar.
Ik vind het belangrijk dat kinderen en jongeren zo min mogelijk met het (ver)oordelen te maken moeten krijgen. In een talenten show worden ze beoordeeld en indirect veroordeeld. Deze kwetsbare groep moet daartegen beschermd worden.
Wat is een constructieve talentenshow voor minderjarigen? Ze krijgen een podium om hun talenten te laten zien. Vervolgens worden ze gecoacht in hun ontwikkeling. De doorgemaakte ontwikkeling mogen ze vervolgens opnieuw laten zien op het podium. De jongeren mogen bij wijze van spreken ieder jaar meedoen. Wanneer ze aan een talentenshow meedoen als volwassenen, dan hebben ze al voldoende vertrouwen opgebouwd op basis van eerdere ervaringen. Als ze winnen, is het een bonus. Als ze verliezen, dan kunnen ze dat zien als een ervaring. Want uit de podiumervaring in het verleden weten ze dat je geen winnaar hoeft te zijn om goed of beter te zingen.
Alhoewel, zo’n concept is vast niet aantrekkelijk voor de commerciële omroepen. Veel stichtingen organiseren al soortgelijke activiteiten maar het bereik van de tv omroepen is toch groter. Daarnaast werken er meer professionals bij de omroepen. Ik heb weinig verstand van tv omroepen. Misschien horen ze niet maatschappelijk betrokken bezig te zijn. Anders hebben ze zeker betere ideeën.
Reactie plaatsen
Reacties