Nederland moet zich ontwikkelen in soft power

Gepubliceerd op 31 oktober 2021 om 13:39

Zuid-Korea heeft al jaren grote invloed in Azië. Buiten Azië heeft K-pop ook het hart veroverd van de jonge generaties. Door de populariteit van netflix-serie ‘Squid game’ zou Korea haar ‘soft power’ naar een hoger plan hebben getild.

Wat is ‘soft power’ oftewel zachte macht? Volgens de definitie van concept bedenker Joseph Nye is het volgende: ‘Macht is het vermogen om het gedrag van anderen te beïnvloeden om de resultaten te krijgen die u wilt. De zachte macht, of de zachte kracht, zorgt ervoor dat de anderen de resultaten willen die u wilt.’ Tegelijk vind ik een Nederlandse versie van interpretatie over de zachte macht: ‘Soft power is macht uitoefenen door middel van geraffineerde diplomatiek optreden (sancties, embargo’s, boycots). Het is gebruik van niet-fysiek geweld om politieke doelen te bereiken.’ Nu begrijp ik waarom Nederland op een bepaalde manier acteert, namelijk: zolang er geen geweld bij komt kijken dan zou er sprake zijn van ‘soft power’. En ik snap nu ook waarom Hongarije en Polen verontwaardigd waren over onze bemoeienis over hun nationale aangelegenheid.

Duitsland staat op de eerste plaats op zowel de lijst van ‘Global soft power index 2021’ als de lijst van ‘Onderzoek soft power van Monocle’. Op de tweede plaats staat bij ‘Global’ Japan en bij ‘Monocle’ staat Zuid-Korea. Nederland staat bij ‘Global' op de 12de plaats, na Zuid-Korea. Volgens Joseph Nye kan de zachte macht gemeten worden met: de cultuur (op plaatsen waar het aantrekkelijk is voor anderen); zijn politieke waarden (wanneer het die in binnen- en buitenland waarmaakt); en zijn buitenlands beleid (wanneer anderen ze als legitiem beschouwen en moreel gezag hebben). Zachte macht kan gemeten worden in zowel conventionele als onconventionele aspecten door gebruik te maken van onderzoeken op het gebied van buitenlands beleid, politieke communicatie en vertrouwen, en sociaal kapitaal. Voor veel wetenschappers zijn de bronnen van soft power onder meer cultuur, waarden, onderwijs, media en religie, die geen van alle gemakkelijk te definiëren of te meten zijn.

Zonder in onderzoek criteria te verdiepen, kunnen wij aantal opvallende punten constateren. Ten eerste, Duitsland staat op beide onderzoeken op de eerste plaats. Ten tweede, Nederland komt niet voor in top 10. Verder, Zuid-Korea staat bij de ene lijst op plaats 11 en de andere op 2. Opmerkelijk is dat Verenigde Staten niet bij de top 3 zit van beide lijsten. Is Amerika haar zachte macht aan het verliezen? Misschien door zo’n masculiene leider als Trump die gelooft in geld en harde macht? Andersom, heeft Duitsland haar positie kunnen behouden door Angela Merkel?

Amerika heeft heel lang een leiderspositie gehad wat zachte macht betreft. Het land was ooit een broedplaats voor dromers – de ‘American dreams’ waar de immigranten voor gaan. Jaren heeft Amerika wereldwijd invloed gehad, door haar harde maar ook zachte macht. Hoeveel nobelprijs winnaars hebben ze wel niet voortgebracht? Waar komen de verschillende dansstijlen en muziekgenres vandaan? Welk land is niet in aanraking gekomen met de Hollywood films? Waardoor is ieder kind opgegroeid met de taal Engels? Het zijn taal, cultuur en media die de zachte macht voeden. Zien wij de zachtheid in taal, cultuur en media van Nederland terug? De discriminerende uitspraken en handelingen van Trump, hebben de droom van vele etnische Amerikanen kapot gemaakt. Veel buitenstaanders zijn ook anders naar het land gaan kijken. De toverkracht van ‘American dreams’ is langzaam aan het wegebben. Europa, met Duitsland aan de kop, is door de val van Amerika omhoog gerezen.

Hoe zou het toch komen dat Zuid-Korea op ene lijst op nummer 2 staat en op de andere op de 11de plek? Mijn verklaring hiervoor is: de zachte macht van Korea wordt nog niet overal erkend; of men vindt zachte macht niet los gezien kan worden van harde macht. China wordt bijvoorbeeld voornamelijk gevreesd voor haar hard power terwijl zij op haar manier al veel soft power heeft laten zien. Kijk maar naar haar relatie met de Afrikaanse landen. China investeert daar in de economie zonder iets terug voor te vragen. Afrikaanse landen hebben het vertrouwen in China, waarom? China heeft zelf laten zien dat een ontwikkelingsland ook wereldmacht kan worden. Het is niet zo gek dat Afrikaanse landen de strategie van China omarmen toch? China heeft de instrumenten geld en macht, wat normaal gebruikt wordt als harde macht, getransformeerd tot zachte macht. Wat is de definitie van soft-power (zachte macht) ook al weer? ‘Zorgt ervoor dat de anderen de resultaten willen die u wilt.’ Het resultaat dat Afrika wilt is: van ontwikkelingsland naar wereldmacht, zoals China. China is niet bang dat Afrika haar positie gaat overnemen straks, zij reikt uit en ontvangt met open arm. Ik heb meerdere documentaires gezien over Afrika. Veel mensen daar spreken vloeiend Chinees. Ja the Confucius Institute, waar wij hier in Nederland sceptisch over zijn, wordt door Afrikanen gezien als de springplank naar een beter leven. De Afrikanen in China kunnen hun plek en werk vinden in de samenleving en zijn vaak getrouwd met een Chinese.

De zachte macht die (misschien onbewust) uitgeoefend wordt door Zuid-Korea krijgt steeds meer geluid wereldwijd. Al heel lang heeft Zuid-Korea grote invloed in Azië met name in de sectoren zoals schoonheidsverzorging en mode. Haar tv series en films worden overal bekeken. Veel Aziaten leren daardoor ook de taal. De laatste jaren is Korea ook populair geworden onder de jonge generaties buiten Azië vanwege K-pop. In Nederland is er daardoor ook toenemende interesse in Koreaanse keuken en taal. Vorige week was een evenement geweest in Rotterdam vanwege de Koreaanse netflix serie ‘Squid game’. Nu met Halloween zijn de kostuums van ‘Squid game’ de meest verkochte pakjes. Dan denkt men, okay wat heeft dat te maken met de macht van een land of de politiek?

In Azië hebben de beroemdheden een extra rol in de samenleving, namelijk inspirator en rolmodel. Wij hier in Nederland hopen met een (lhbti-)wet mensen anders te laten denken of voelen. In Zuid-Korea wordt de boodschap - vooroordelen over geslacht of uiterlijk - uitgedragen door de ‘boybands’. Die jongens dragen make-up en soms rok-achtige broeken. Het is niet zo dat ze de wereld willen laten schrikken. Ze proberen alleen authentiek te zijn. In het algemeen is bekend dat Aziatische cultuur feminien is. De mannen staan goed in contact met hun vrouwelijke eigenschappen. Zo heb ik heel veel waardevolle vriendschap gehad met Aziatische mannen. Die ‘boybands’ breken de taboe door hun innerlijke zelf te laten zien. Ik moet wel benadrukken dat ze gewoon gecharmeerd zijn van het vrouwelijke geslacht. Door hun populariteit laten veel mensen de vooroordelen varen over hoe een man zou moeten zijn. De jonge generaties hebben een extra dimensie meegekregen over wat hoort en wat normaal is.

Nederland heeft van oorsprong ook een feminiene cultuur. Waarom focust zij zoveel op de harde macht? Het kan zijn dat Nederland geen basis gelegd heeft voor het uitoefenen van zachte macht. Met soft power moeten de voorkeuren van anderen vormgegeven worden door middel van aantrekkingskracht. Waarom weten de anderen Nederland te vinden voor innovatie, civiele technieken of architectuur? Omdat wij op die gebieden al veel succesvoorbeelden hebben laten zien. Waarom krijgen wij ruzie met Hongarije of Polen wanneer wij commentaar geven over anti-lhbti wet en het rechtssysteem van hun land. Omdat zij vinden dat wij geen voorbeeld zijn voor hen, en daarom geen recht van spreken hebben. Het verband tussen legalisering softdrugs en het imago als drugsland bijvoorbeeld, maakt Nederland niet een bepaalde positief indruk als rechtstaat. Laat staan als een voorbeeld wordt gezien door andere landen.

Als wij willen dat andere landen onze politieke waarden delen, dan moeten wij zelf eerst het succes zijn in het uitdragen van die waarden als land. Daarmee beschikken wij over de soft power zonder de hard power als sanctie etc. hoeven in te zetten. Met het maken van een wet bereik je geen resultaat dat de anderen graag willen zien. Er wordt niet ineens anders naar de lhbti-gemeenschap gekeken door de komst van een wet. Op het moment dat er geen verschil meer is tussen lhbti’s en de anderen in Nederland, en daaruit concrete voordelen opleveren voor het land, dan zullen de andere landen interesse hebben in onze waarden. Zonder enig weerwoord zullen de andere landen uit zichzelf informeren naar ons geheime recept.

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.