De laatste tijd zijn er veel nieuws over bedreiging aan politici. Ik denk dat dit maar het begin is. De niet aangepakte of opgeloste maatschappelijke problemen worden nu zichtbaar en voelbaar voor iedereen in de samenleving.
Na het afstuderen mocht ik het fenomeen van bedreiging door een onbekende al gelijk meemaken. Een dag ging ik met een ervarende collega de spreekkamer in. Daar zat een dakloze. Na wat woordenwisseling moest ik van mijn collega samen de kamer verlaten en de deur op slot doen. Een uur later gingen we kijken: de spreekkamer was ‘verbouwd’. Gelukkig waren er weinig losstaande meubels in de ruimte. De computer en de stoelen waren vernield. Op dat moment had ik niet echt angst. Ik was alleen ‘gefascineerd’ door die persoon: Wat maakt dat zo’n persoon heftig te keer gaat tegen een instantie of mensen, van wie hij afhankelijk is?
Het gebeurde vaker dat men hun onvrede bij mij uit omdat ze de collega’s die achter het bureau hun werk doen, niet kunnen bereiken. Of werd er een fout gemaakt door anderen dan kreeg ik het op mijn bordje omdat de cliënten mij persoonlijk konden spreken. Een keer gaf ik training aan een groep mannelijke werkzoekenden. Een cliënt ging uit zijn stekker, gedroeg zich agressief en bedreigend. Op dat moment voelde ik me absoluut niet veilig maar gaf de cliënt niet zijn zin. Ik wilde hem niet het idee geven dat zijn gedrag beloond wordt. Dat zou geen goed voorbeeld zijn naar de aanwezige groep toe. Stiekem vertrouwde ik erop dat de andere cliënten voor mij in de bres zouden springen als de situatie verergert. Ik ken mijn groep. Op mijn herhalend verzoek verliet die man uiteindelijk de ruimte. Door de jaren heen heb ik natuurlijk geleerd slecht nieuws te brengen zonder in escalerende situatie terecht te komen. Er zijn ook collega’s die de anderen gewoon hun zin geven omdat ze bang zijn voor de confrontaties. De meeste mensen zijn voor reden vatbaar. Ze zien dat ik mijn best doe voor hen en niet diegene ben die hun problemen veroorzaakt.
In mijn uitvoerende functies maakte ik vaker incidenten mee. Mijn collega’s of ik werden bedreigd met woorden zoals dat er op ons gewacht wordt buiten het kantoorgebouw. Wij kennen de procedure en worden eventueel opgevangen na incidenten. In vele gevallen zijn de incidenten niet ernstig genoeg om aangepakt te worden door de politie. (Verbale) agressie, geweld en bedreiging lijken min of meer bij ons werk te horen. Wij hebben het te accepteren en leren mee om te gaan. Een onvergetelijke ervaring was dat een vrouw ons bedreigde met haar kinderen. Zij had uiteindelijk inderdaad haar 2 jonge kinderen over de balie heen getild en was weggegaan. Wij mochten over die arme kinderen ontfermen totdat iemand van kinderbescherming hen kwam ophalen. In de loop der jaren zie ik steeds meer incidenten in het nieuws voorbijkomen: eerst bij de conducteurs, daarna docenten, BOA’s, zorgpersoneel, politie, brandweer etc. Wij kunnen niet zeggen dat wij de bedreiging aan journalisten en politici niet zien aankomen. Het is beslist niet nieuw dat publieke dienaren bedreigd en slecht behandeld worden vanwege hun werk. Voor politici wordt er jammer genoeg geen uitzondering gemaakt.
Dat het gezin betrokken raakt bij het gevaar door iemands ideaal of beroep, kan nieuw zijn voor de Nederlandse politici. Voor mij, iemand die opgegroeid is in collectieve cultuur, is het onmiskenbaar dat de familie of het gezin niet buiten schot kan blijven. Ik heb niet de illusie dat mijn keuze in het leven geen invloed heeft op mijn naasten. Net als de Afghanen die ervoor kozen om deel te nemen aan de westerse vredesmissie. Ze konden niet weten wanneer het mis kan gaan. Maar de gevolgen van wanneer het misgaat wisten ze al te goed. Die Afghanen wisten dondersgoed waar ze mee begonnen zijn, ook hun familie. Of de westerse landen de verantwoordelijkheid van hun keuze moeten overnemen, door de hele familie in het land toe te laten of op te vangen, is een andere discussie. Ik kan vooral niet tegen wanneer men een gunst of begrip als recht of vanzelfsprekendheid beschouwt.
In alle beroepen kennen wij het risico van het vak. Behalve fysieke aandoeningen die men sneller kan krijgen vanwege het beroep, komen de psychische aandoeningen ook steeds vaker voor. Bedreigingen of levensgevaarlijke situaties moeten wij soms betalen met mensenlevens; zoals we het kennen bij mensen die voor de beroep leger, politie of brandweer hebben gekozen. Hun naasten moeten iedere dag zorgen maken of ze thuis kunnen komen van werk. Ze moeten voorbereid zijn op het mogelijke verlies. Toch staan ze achter hun partner en hun keuze om verantwoordelijkheid te dragen voor de samenleving. De enige wat wij moeten doen is bewuste keuzes maken, rekening houdend met de mensen die we om ons heen hebben. Wij kunnen helaas niet een samenleving bouwen als niemand bereid is een stukje van zichzelf in te leveren.
Wat zien we in dit verhaal? Het zijn de uitvoerende medewerkers en politici die last hebben van de bedreiging en het geweld. Want ze zijn zichtbaar of hebben contact met de burgers. Zij moeten de ‘klappen’ vangen. Misschien daarom voelen ze eerder de urgentie om problemen op te lossen. Maar wat als zij de enige zijn die de verantwoordelijkheid dragen? Er zijn heel veel anderen die niet direct in contact staan met de burgers, of het gevolg van de problemen niet zelf hoeven te voelen. Worden de maatschappelijke problemen wel opgelost door de uitvoerenden en politici alleen?
Een andere zorgwekkende ontwikkeling die wij recentelijk te zien krijgen is: vroeger kwam de bedreiging of geweldpleging van mensen die laagopgeleid zijn, mensen die impulsief gedragen, soms uit onmacht. Ze reageren op de gebeurtenis op het moment. Nu hebben we met plegers te maken die informatie weten op te zoeken, weten te plannen en ingenieus hun slag slaan. Er sluimert iets van het verleden die hun aanzet tot doordachte acties in het nu en in de toekomst. De leeftijd van de plegers wordt ook steeds jonger.
Hoe is deze groep mensen gevormd of ontstaan? Volgens mij door de maatschappelijke problemen die niet opgelost zijn in het verleden.
Reactie plaatsen
Reacties