Met het starten van een nieuw collegejaar krijgen we weer verhalen te horen dat er sprake is van een kamertekort. Ieder jaar horen wij hetzelfde. Maar we hebben geen behoefte om iets daaraan te doen. Dit jaar doen de universiteiten wel een oproep tegen internationale studenten om weg te blijven.
Volgens het nieuws is het tekort aan studentenwoningen met 20% gestegen. In het totaal zouden er 26500 woningen te weinig zijn. Het tekort zou voor een groot deel toe te schrijven zijn aan het toenemende aantal internationale studenten in Nederland. Ergens anders lees ik dat 40 procent van eerstejaars universiteit internationale student is. Volgens CBS is het aantal internationale studenten sterker gestegen dan het aantal Nederlandse studenten in de afgelopen zestien jaar.
Veel mensen zullen trots zijn dat Nederland zo populair is bij de buitenlandse studenten. Vanuit dit ene aspect bekeken lijken wij het goed te doen. Als wij die aantallen vergelijken met andere Europese landen, valt onze populariteit nog wel mee. Helaas is dat aantal internationale studenten wel groot genoeg om ons klein kikkerlandje te ontregelen. De internationale student legt druk op de woningnood. Onze eigen studenten kunnen geen woonruimte vinden omdat een deel van de kamers bezet is door internationale studenten. En dat 40 procent van de eerstejaars internationale student is, gaat bij mij een belletje rinkelen. Dient ons hoger onderwijs eigenlijk de andere landen? Wat voor investering is Nederland aan het doen? Of is het onderwijs dermate commercieel geworden dat alleen het aantal koppen telt?
Het kan zijn dat al die universiteiten internationale studenten willen aantrekken voor een plekje op de wereldranglijst. Een van de criteria bij QS World University Rankings 2022 is namelijk: hoe internationaal georiënteerd is een universiteit. Helaas staan er maar twee Nederlandse universiteiten op de Top-100 lijst, resp. op plek 55 en 57. Dat Verenigde Koninkrijk en Verenigde Staten vooraan staan met hun universiteiten kan ik nog enigszins begrijpen. Persoonlijk denk ik dat het door hun taal komt. Engels is een taal die wereldwijd gesproken wordt. Als ik een student was zou ik een taal ook liever leren van ‘native speakers’. Merkwaardig is dat vele Aziatische universiteiten in de Top 50 zitten. Daarvan kan ik niet zeggen omdat Engels hun taal is. Dan moeten ze wel hoog gescoord hebben op de andere criteria zoals reputaties op het gebied van onderzoekskwaliteit en werkgeverschap. In Nederland wordt er altijd heel positief gepraat over ons academische onderwijs. Ik dacht ook dat Technische Universiteit Delft het voorbeeld moet zijn van onze prestatie totdat ik zie dat die maar op plek 57 staat op de wereldranglijst.
Onlangs heeft het kabinet miljarden uitgetrokken om de dalende kwaliteit van het hoger onderwijs aan te pakken. 64% van de medewerkers in het wetenschappelijk onderwijs zou veel of zeer veel werkdruk ervaren. Dit betekent dat de medewerkers in het Nederlandse onderwijs, al die tijd overgewerkt hebben voor 40 procent Niet-Nederlandse studenten. Is dit de bedoeling? Zou het kunnen betekenen als wij minder internationale studenten toelaten, dat wij genoeg aan een onderwijssysteem hebben met een minder groot omvang?
Een andere ontwikkeling in het hoger onderwijs is de toename van Engelstalige lesmaterialen. Ik weet niet of het onderwijs zich aanpast aan de toename hoeveelheid Internationale studenten, of willen ze te graag op de wereldranglijst staan. Volgens mij kan dit ook de reden zijn waarom veel Nederlanders niet willen doorstuderen, of niet voor bepaalde studierichting willen of kunnen kiezen. Als een jongere niet machtig is in een vreemde taal zoals Engels, dan heeft hij of zij minder keuze qua studierichtingen in het hoger onderwijs. Veel kinderen en jongeren hebben hun Engels, of Nederlands, niet goed onder de knie kunnen krijgen door de kwaliteit van het basis-of middelbaar onderwijs. Nu lijkt erop dat het Nederlandse hoger onderwijssysteem gericht is op het laagdrempelig houden voor de buitenlandse studenten. Wij zijn buitenlandse studenten aan het verwelkomen en sommige Nederlandse studenten buiten de deur aan het houden.
Onze samenleving is eveneens bezig met engels-georiënteerd te worden, vooral in de grote steden. Ik zie allemaal buitenlandse studenten (waarschijnlijk van EU-lidstaten) werkzaam in de winkels en horeca. In de steden moet ik regelmatig in het Engels communiceren. De menukaarten zijn vaak alleen in het Engels. Ik krijg het gevoel dat ik op vakantie ben in mijn eigen land. Ik kan me uitstekend verstaanbaar maken in het Engels, dat is niet het probleem. De vraag hier is: is dit waar Nederland na wil streven? Wilt Nederland Engels langzamerhand de nationale taal van maken? Wordt de Britse of Amerikaanse Engels straks de Europese taal?
Ik denk dat veel zaken langzaam in een bepaalde richting zijn gegroeid zonder dat wij erbij stilstaan. Er was ooit een tijd dat kennisuitwisseling of studeren in het buitenland gestimuleerd moest worden. Na zoveel jaren is het goed om even te kijken of er een ‘rem’ nodig is. Moet Nederland nog steeds de deur wijd openen in deze tijd van crisissen? Gezien wij weinig controle hebben op de instroom van studenten uit andere EU-landen vanwege het EU-verdrag, dan moeten wij bijvoorbeeld kijken of er minder studie visum uitgegeven moet worden buiten Europa.
Naar mijn mening is het Nederlandse onderwijs in eerste instantie bestemd voor Nederlandse studenten en de Nederlandse markt. Indirect horen wij bij te dragen aan de kennisontwikkeling op internationaal niveau, wat een goede zaak is. De meeste niet-Nederlandse studenten aan de hogeschool of universiteit werken niet in Nederland na het afstuderen. Is het voor het uitwisselende karakter nodig om het onderwijssysteem overmatig te belasten naast het feit dat er sprake is van personeels- en woningtekort? Verdient onze eigen studenten niet een kwalitatief goed onderwijs? Moeten wij niet iets doen om de werkdruk van Nederlands hoger onderwijs te verlagen door het systeem minder groot te maken? De vraag vanuit Nederlandse studenten is immers niet zo groot. Ik denk dat het aantal Nederlanders dat een hoger diploma op zak heeft niet het enige is waar we op moeten focussen. Daarentegen moeten we wel kijken of Nederland over de nodige mensen beschikt met de kennis en papieren om de samenleving draaiend te houden in de toekomst. Wij hebben inmiddels gezien dat de Mbo’ers ook net zo hard nodig zijn.
Dat 'massale' past niet bij Nederland. Niet voor niets is Nederland achteruit gegaan op vele terreinen. We zijn een klein land dat veel beter is in het omgaan met kwaliteit dan kwantiteit. Echter, wij laten ons teveel meeslepen. Daardoor komt de kwaliteit, waar we oorspronkelijke sterk in waren, ook niet meer uit de verf.
Ik zal zeggen: reduceer, simplificeer en reset.
Reactie plaatsen
Reacties