Tot in het volgende leven !

Wanneer de realiteit hard is, hebben we verschillende manieren nodig om ons leven in balans te brengen. De overvloed aan negatief nieuws in de media maakt het nu en dan noodzakelijk om in een mooiere wereld te kunnen ontsnappen. Af en toe een film kijken en volledig opgaan in de personages kan helpen. Hoewel ik meestal de voorkeur geef aan feelgood-films, ben ik dit keer naar een Koreaanse film gegaan, op suggestie van mijn Hollandse vriendin.

Alles wat uit Korea komt, is al jaren populair onder Aziaten, inclusief tv-dramaseries en films. Omdat ik ooit heb gehoord dat de tv-series vaak erg dramatisch zijn en veel zakdoekjes nodig hebben, heb ik er bewust voor gekozen om ze niet te bekijken. Vanwege tijdgebrek kan ik niet alles volgen, dus beperk ik me tot de tv-series uit Hong Kong. Ik ga nu pas voor het eerst naar een Koreaanse filmproductie.

De film 'Past Lives' vertelt het verhaal van een Koreaanse man en vrouw die elkaar al kennen sinds hun kindertijd. Tussen hen bestond een sterke vriendschap, die abrupt eindigde toen het meisje met haar ouders naar de Verenigde Staten emigreerde. Twaalf jaar later vonden ze elkaar toevallig weer via sociale media, en hun hechte band bloeide snel opnieuw op. Ondanks hun wederzijdse gevoelens, besloot de vrouw om de relatie niet verder te verdiepen vanwege haar eigen doelen in het leven. Opnieuw verloren ze contact. Nog eens twaalf jaar later ontmoetten ze elkaar voor het eerst in persoon in New York, sinds hun kindertijd. De man had een vriendin in Korea met wie hij twijfelde of hij zou trouwen, terwijl de vrouw al enkele jaren getrouwd was, deels vanwege haar verblijfsvergunning. Duidelijk was dat er gevoelens tussen hen bestonden, maar door ‘timing’ en omstandigheden konden ze niet samen zijn. Bij het afscheid uitte de man de hoop om elkaar weer te ontmoeten in een volgend leven. De vrouw barstte in tranen uit na het afscheid, toen haar eigen man haar ophaalde en omhelsde.  

Vanwege de gedeelde aspecten in de Chinese cultuur en andere Aziatische culturen, ben ik al vaak verhaallijnen met soortgelijke thema’s tegengekomen. We praten vaak over het 'lot' en 'reïncarnatie'. Zoals ik gewend ben, worden gevoelens en emoties heel subtiel en genuanceerd uitgebeeld in deze film. Alleen al met stiltes en weinig beweging op beeld kunnen de gevoelens van de personages de kijkers diep raken. Volgens sommige oosterse overtuigingen wordt aangenomen dat onze huwelijkspartner iemand is waarmee we al in meerdere vorige levens in de echt zijn verbonden geweest. Mensen die we in dit leven tegenkomen, worden vaak gezien als zielen waarmee we al eerder een connectie hebben gehad in vorige levens. Er wordt gesuggereerd dat we hen mogelijk opnieuw zullen tegenkomen in onze toekomstige levens. Een persoon die je toevallig op straat passeert, kan iemand zijn die je goed hebt gekend in je vorige leven. We zouden elkaar moeten herkennen of opnieuw met elkaar in contact komen. Sommige mensen kunnen het gevoel krijgen van: 'Deze persoon geeft me meteen een vertrouwd gevoel alsof ik die al langer ken.' 'Deze plaats komt me bekend voor.' Het antwoord daarop zou kunnen zijn: Je hebt die persoon eerder gekend in je vorige leven, en je bent op die plaats geweest in je vorige leven.

Volgens de theorie van reïncarnatie moeten we de problemen die niet opgelost zijn in onze vorige levens nogmaals onder ogen zien in de levens die volgen, samen met de mensen die erbij betrokken zijn. Daarom moeten we in aanraking komen met dezelfde personen. In de film emigreerde het meisje als gevolg van de keuze van haar ouders, die streefden naar een grotere kans op een Nobelprijs of wereldberoemdheid. Dit veranderde haar van een gevoelig meisje in een competitieve en realistische vrouw. Ze deelde met haar jeugdliefde hoe de eerste maanden waren als kind van immigranten: 'Op een bepaald moment houd je op met huilen, omdat je beseft dat eigenlijk niemand interesse heeft in je pijn en verdriet.’ Bovendien had de vrouw haar eigen levensdoelen in Amerika, en ze kon niet wachten tot de Koreaanse man een baan had en haar opzocht. Zij belandde toevallig met een Amerikaanse man in bed en kreeg een relatie, om praktische redenen gingen ze samenwonen, en trouwden ze voor de verblijfsvergunning. Uiteindelijk moest ze de verantwoordelijkheid nemen voor haar (on)bewuste 'beslissingen' en de persoon die ze het meest lief had laten gaan. Of hun liefde uiteindelijk in de volgende levens vruchten zal afwerpen, hangt wederom af van de keuzes die dan worden gemaakt door de mensen zelf.

Ik weet niet of we onze geliefden in de volgende levens weer zullen tegenkomen, maar die gedachte maakt het afscheid of verlies wel draaglijker. In de westerse cultuur hebben de relaties twee uitersten. We zijn stapelgek op elkaar of we kunnen elkaar niet uitstaan. We moeten 24 uur per dag, 7 dagen per week samen zijn, anders beschouwen we het niet als een relatie. Sommige relaties (ongeachte welke soort) eindigen na veel ruzies of haat. Waarom lijkt het onmogelijk om liefde te blijven voelen voor mensen die wij niet naast ons kunnen hebben? Relaties en menselijke emoties lijken tot de meest complexe aspecten van het leven. Vele jaren geleden keek ik met mijn Hollandse partner naar zo'n Chinese tv-serie over romantische liefde. Het ging over koppels die gevoelens voor elkaar koesteren, maar desondanks geen romantische relatie met elkaar aangaan. Na het kijken merkte hij op: 'Ik snap niet waarom het zo ingewikkeld wordt gemaakt. Als je met iemand wilt, ga je ervoor. Als het niet werkt dan richt je je op een andere.' Ik deelde dit met mijn Hollandse vriendin nadat de film was afgelopen. Ze zei: 'Hij is een man daarom begrijpt hij het niet.’ ‘Er is een reden waarom hij je ex is.' Alhoewel moet ik erbij zeggen dat mijn vriendin een partner had van Turkse afkomst. Haar mening hoeft niet die van de gemiddelde Nederlander te vertegenwoordigen. In de Aziatische cultuur kunnen relaties mogelijk wat complexer zijn vanwege het collectieve denken. Er zijn namelijk tal van factoren die je beslissingen op een gegeven moment kunnen beïnvloeden. Het gevoel van de betrokken persoon is niet de enige bepalende factor. Net zoals de hoofdrolspelers in deze film:  ze houden onvoorwaardelijk van elkaar en laten elkaar gaan. In het leven is het vaak niet mogelijk om al onze beslissingen te herzien, zeker niet wanneer anderen erbij betrokken zijn. Natuurlijk is het altijd makkelijker om voor jezelf te kiezen.

'Ik hoop dat we het in een volgend leven overnieuw en beter gaan doen. Sorry als ik je soms gekwetst heb.' Dit zei ik tegen mijn beste vriend vijf jaar geleden, die op zijn sterfbed lag. Hij antwoordde: 'Je hebt me niet gekwetst.' Daarna viel hij even stil. Ik keek naar een magere man die eruitzag als een zeventigjarige en af en toe zijn borststreek aanraakte. De morfine leek niet meer te helpen. Na geruime tijd waarin hij moeite deed om het gesprek luchtig te houden en een sterke indruk te maken, zei hij eindelijk tegen me: 'Ik denk dat ik wat moet gaan rusten.' Het moment van afscheid was aangebroken. Ik liep naar de deur en wist niet wat ik moest zeggen. Toen riep hij me, zoals altijd, achterna: 'Ik kom je wel opzoeken!' Ik dacht: 'Hij is zeker even vergeten dat hij deze wereld gaat verlaten. Ik hoef zijn 'geest' echt niet te zien.' Ik riep onmiddellijk terug: 'Je hoeft me niet op te zoeken.....,' en hij moest lachen. Ja, we begrepen elkaar zonder veel woorden.

Tot in het volgende leven weer!