Wanneer een fantasie de werkelijkheid wordt

Gepubliceerd op 19 december 2021 om 13:53

Vóór deze harde lock-down ben ik gelukkig nog even naar de film geweest. ‘Don’t look up’ is een satirische komedie die de chaos en onkunde op het witte huis onder Trump probeert te vertolken. Het verhaal kan net zo goed gaan over de corona bestrijding van nu.

De film gaat over twee astronomen die ontdekken dat een komeet over zes maanden zal inslaan. Alle leven op aarde zal vernietigd worden. Twee astronomen die totaal anders zijn, krijgen met het witte huis te maken, de (sociale) media en het publiek dus gewone mensen, totdat het einde van de aarde nadert.

Ik vind hoe er gereageerd wordt op het nieuws door de politici, media, sociale media en mensen, treffend weergegeven in de film. Politici die alleen oog hebben voor hun eigen campagne en beeldvorming, in plaats van het probleem serieus te nemen en op te lossen voor het volk. Amerika denkt niet aan het delen van nieuws met de andere landen, die ook bestaan op de aarde. De politici nemen de mensen en het nieuws niet serieus totdat media de lucht krijgt. Van daaruit wordt de ontdekking bekend gemaakt. De president gaat eindelijk actie ondernemen maar heeft het plan afgebroken vanwege een zakenman die winstvoordelen ziet in het halen van grondstoffen uit de komeet.

De media heeft niet de intentie om de wetenschappers serieus te nemen, of positief bij te dragen aan de aarde. Bij hen gaat het om de sensatie en kijkcijfers. De ernst van de zaak moet vooral gecamoufleerd worden met optimisme en luchtigheid. Tegelijkertijd heeft iedereen anti-depressiva en alcohol nodig om door te leven. Het effect van sociale media kennen wij allemaal, en welk invloed die heeft op het gedrag van mensen. In de film kunnen wij die ook in veelvoud terugzien.

Het is vermakelijk om te zien hoe de mensen reageren wanneer alleen de astronomen de komeet gezien hebben, en wanneer mensen die zelf met de blote ogen kunnen zien. In het algemeen willen wij de andere mensen niet volgen of geloven totdat wij zelf persoonlijk met de situaties te maken moeten krijgen. In de film raken mensen in paniek toen ze de komeet zelf zien. Sommigen kiezen ervoor dingen te doen die zij nog graag willen vóór de dood. Sommigen weten niet anders dan te blijven doen wat ze altijd hebben gedaan, om van de realiteit te ontsnappen. Een man gaat bijvoorbeeld op het dak en blijft schieten richting de komeet, uit onmacht.

De tweedeling in de samenleving of op de wereld is natuurlijk ook te zien in de film. Er zijn twee bewegingen: een groep die vindt dat de feiten onder ogen gezien moeten worden. En een groep van ‘don’t look up’ die vindt dat men positief moet blijven en de angst of negatieve gevoelens negeren. Alle twee kampen hebben gelijk vanuit hun eigen perspectief. Ze zijn zo bezig met zichzelf dat de komeet genoeg tijd heeft om de aarde in te slaan.

In de film vind ik aantal personages zo herkenbaar. De vrouwelijke president die emotioneel vervreemdt raakt van haar zoon vanwege haar ambitie. Daardoor is zij vergeten haar zoon mee te vragen om te vluchten voor de ramp. Daarentegen vraagt ze een van de astronomen mee omdat zij zich meer verbonden voelt met hem. Een man die weinig heeft bereikt in het leven offert zich op voor de raketmissie, om een moment van 'held zijn' te voelen. Iedereen wilt namelijk gezien worden. De zakenman is in staat met de technologie het einde van iemands leven te voorspellen, maar heeft dat blijkbaar niet voor zichzelf gedaan. Anders zou hij misschien een andere keuze hebben gemaakt. De president heeft de voorspelling over haar einde gehoord maar niet daarbij stilgestaan. Zij eindigt inderdaad letterlijk volgens de voorspelling. De astronoom heeft een andere beslissing genomen door de voorspelling. Zijn laatste uurtjes krijgt een andere wending. Ik vind het vooral betekenisvol om te zien: Toen een groep mensen of familie bij elkaar komt voor de laatste uurtjes op de aarde, besluiten ze samen te bidden. Niemand weet echter hoe dat moet. Een jonge man die laagopgeleid is en geen ‘succesvol’ leven heeft gehad weet als enige hoe dat moet. Hij mag het gebed of de groep leiden. 

Paar minuten vóórdat de komeet inslaat, vraagt de astronoom zich hardop af: wij hebben toch onze best gedaan? De moraal van dit verhaal is natuurlijk: iedereen heeft zijn best gedaan vanuit zichzelf, wat hij of zij denkt het juiste is om te doen. Niemand heeft vanuit zijn of haar rol de verantwoordelijkheid gepakt , die nodig is voor de samenleving, het land of de aarde. Uiteindelijk moeten ze met z’n allen de consequentie dragen, namelijk opgaan in vlammen samen met de aarde.

De regisseur van deze film zou geïnspireerd zijn door het boek ‘The uninhabitable Planet’. Ik citeer wat er verteld is over dat boek: 'Daarin wordt fijntjes uitgelegd dat het nog veel erger met het klimaat gesteld is dan we denken. Tieners die zijn boek lezen zullen in hun latere leven te maken krijgen met verzengende hitte, hongersnood en ineenstortende economieën. Grote delen van de aarde zullen onbewoonbaar worden.’

Corona pandemie is volgens mij een voorproefje dat wij alvast krijgen om voor te bereiden op het grotere werk. Uit deze ervaring moeten wij – de mensheid - zoveel mogelijk leren, veranderen en verbeteren. Als wij nog steeds op dezelfde manier blijven denken, kijken en doen, dan zouden de ravages iedere keer alleen maar erger worden. Op een gegeven moment kunnen wij niets anders doen dan afwachten en ons aan het lot overlaten. Gezien ons denken en doen gekopieerd of doorgegeven wordt aan de volgende generatie, moeten wij nu beginnen met anders doen. Als wij willen dat zij straks goed kunnen omgaan met de enorme opgaven en uitdagingen, in hun eigen toekomst tenminste......

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.