In het nieuws zag ik het volgende bericht voorbijkomen: Eerste persoon met diagnose autisme overleden. Hij was sneller dan rekenmachine.
Het bedrijf waar die persoon voor werkte, kende toen blijkbaar al wat inclusie betekende. Er werd niet geroepen over diversiteit en inclusie. De werkgever wist zelfs verder te kijken dan de oppervlakkigheden zoals ras- en huidskleur. Die meneer had heel zijn leven bij de bank gewerkt, en kon zijn super rekenvaardigheid mooi inzetten.
Iedere psychologische diagnose kan duiden op een andere gave of talent van een persoon. Je moet bijvoorbeeld gevoelig zijn of empathisch vermogen hebben om depressie te ervaren. Bepaalde ‘muren’ in je moeten opengebroken zijn om stemmen of beelden te kunnen waarnemen die niet bereikbaar zijn voor de anderen. Je moet diepte van de emoties kennen om bestempeld te kunnen worden als bipolaire. Al die ‘patiënten’ hebben een gave waar alle andere ‘middelmoten’ niet over beschikken. De middelmoten die bijvoorbeeld weinig kennen van de gevoelens en emoties; zij die misschien wel de diagnose stellen en de ‘minderheden’ in de hokjes stoppen.
Toevallig hebben wij over het thema diversiteit en inclusie gehad op school. Ik vertelde in de klas over mijn persoonlijke ervaring en had één voorbeeld uitgelicht; terwijl ik echt een boek kan schrijven met al mijn ervaringen. Dat voorbeeld ging over hoe mijn manier van doen steeds verkeerd werd geïnterpreteerd. Een medestudent zei gelijk dat het andersom ook zo moest zijn. Mijn antwoord was ontkennend. Omdat ik altijd rekening wil houden met de anderen, doe ik dan ook alles eraan om een andere te leren begrijpen. Ik zei: ‘’ Van jongst af aan heb ik geleerd de vertaalslag te maken.’ Dat begrijpen gebeurt helaas nooit wederzijds. Al mijn leidinggevenden probeerden mij te veranderen tot een persoon die zij dachten horen te zijn. Ik weet niet of het toeval is: zij zijn allemaal vrouwelijke leidinggevende. Zij vonden dat ik als een feminist moest gedragen en op een onredelijke manier haantje de voorste moest zijn. Ik legde een keer uit dat dat niet nodig was op de momenten wanneer ik onbelangrijk vond. Die persoon negeerde mijn uitleg en bleef haar eigen overtuiging vasthouden. Ik werd bijvoorbeeld een paar keer naar zo’n training Persoonlijke Effectiviteit gestuurd. Ik dacht bij mezelf: ‘als zij onnodig met andermans geld wil smijten, dan moet ik het maar zien als een uitstapje.’ Toen zat ik op een training met mannen en vrouwen die geen Nee durven te zeggen. Alle puzzelstukjes vielen op z’n plek. Dat was vast een ‘verbeterpunt’ van mijn leidinggevende zelf dat geprojecteerd werd op mij. Zulke angsten ken ik namelijk niet. Wel zou ik ervoor kiezen om iets niet te zeggen; om een andere niet te kwetsen, of uit respect voor een andere.
Als een leidinggevende haar medewerkers kneedt tot een type persoon dat zij wil zien, dan is er ook geen sprake meer van diversiteit op werk. Op werk worden medewerkers gehersenspoeld, zoals hoe het gebeurd zou zijn in de landen waar Nederland zelf erop neerkijkt. De laatste jaren is coaching de favoriete middel. De leidinggevende speelt de ‘good cop’ en betaalt iemand anders om de medewerker te laten doen wat zij wil. Vanwege mijn beroep en verrichte vrijwilligerswerkzaamheden kan ik snel zien wanneer een persoon mogelijk ergens voor is gediagnosticeerd. Een van mijn laatste leidinggevenden valt onder die categorie. Zij was binnengehaald en geïncludeerd als leidinggevende. Wanneer zij haar zin wilde krijgen dan waren de narcistische trekken duidelijk waar te nemen. Welke kenmerken vertoonde zij? Onredelijke verwachtingen van anderen. Gebrek aan empathie. Misbruik maken van anderen om doelen te bereiken. Etc. Ik vond haar op een gegeven moment erg eng. Ik kon haar doorzien en handelde proactief. Om mij in controle te houden, ging ze over alle grenzen heen. Collega’s van HR waren onder meer de getuigen. Zij durfden niet tegen mijn leidinggevende in te gaan en kozen om ergens anders te werken.
Ik zat in een onveilige werkomgeving waar ik niet mezelf mocht zijn. Tegelijkertijd hoorde je daar iedere dag de term ‘Diversiteit en Inclusie’ vallen. Ik vroeg me vaker af waarom mensen mij niet konden accepteren zoals ik was op werk. En waarom waren die juist de vrouwelijke leidinggevenden die dachten dat ik anders moest zijn als persoon. Hoe ik mijn werk deed was minder van belang. Waarschijnlijk bestond ‘grensoverschrijdend gedrag’ twintig jaar geleden al. Gek genoeg heb ik zulk gedrag niet meegemaakt bij mannelijke leidinggevenden. Ze keken meer naar mijn werk en de inhoud. Op werk los ik graag problemen op. Ik zet me in om het doel van de organisatie, voor wie ik gekozen heb om te werken, na te streven. Toch is de enige wat de vrouwelijke leidinggevenden willen: mij veranderen. Kunnen ze mij niet accepteren? Of kunnen ze hun eigen feminiene kant niet onder ogen zien door mij?
Met de familie en vrienden praten wij weinig over het thema ‘discriminatie’. Wij zijn eenmaal niet het type mensen dat met de vinger wijzen naar anderen. Na de verdieping lange tijd geleden, weet ik dat alles met de blinde vlekken van Hollanders zelf te maken heeft. Wij concentreren op onszelf. Wij werken hard, op school en op werk. Wij hebben genoeg mensen om ons heen op wie we terug kunnen vallen. Ons mensbeeld wordt niet bepaald door hoe wij behandeld worden, of door de negatieve voorvallen. Ik weet dat Aziaten relatief minder ‘aangevallen’ worden omdat de anderen weinig last van ons hebben. Dit zegt niet dat ik de verhalen van Nederlanders met andere etnische afkomst niet herken. Het enige verschil is dat Aziaten de ellende tegemoet treden met incasseringsvermogen en vergevingsgezindheid. Niemand heeft mij geleerd om zo te doen. Ik hoef slechts te kijken naar mijn directe omgeving, dan krijg ik al mee wat het juiste is om te doen. De agressieve of ongewenste manier van gedragen hebben sommige etnische groepen aangeleerd in Nederland. Alleen Hollanders hebben het zelf niet door wat voor impact hun verbale uiting en gedrag hebben op de anderen en de omgeving.
De vrijheid om mezelf te mogen zijn op werk, heb ik niet ervaren. Onze vrijheden beperken zich tot vrijheid van meningsuiting, financiële en fysieke vrijheid. Wij hebben geen oorlog en hebben geld om uit te geven. Helaas zit een gewone persoon in een nog mindere positie dan een persoon van IHBTI-gemeenschap. Wie komt voor een gewone persoon op zoals ik? Waar is de vlag voor een persoon die zichzelf wil kunnen zijn? Leidinggevenden gebruikten jaar in jaar uit hun macht om me te sturen naar trainingen, psychologen, coaches en allerlei cursussen, anders zwaaide er wat. Ben ik abnormaal of zijn ze toevallig zelf ‘narcisten’; gezien ze geen inlevingsvermogen kennen. Voor mij als een volwassene waren al die ervaringen ronduit pijnlijk. Hoe zou het zijn voor de kinderen en tieners? De jeugd van nu moet zien te (over)leven met al die labels die ze gekregen hebben van school, de psycholoog en de samenleving. Enkel door het ‘systeem’ te veranderen kan iedereen een leven terugkrijgen zonder labels.
Het voelt vast gewoon beter voor de ‘narcisten’ als de anderen ook een label krijgen. Een autist die snel kan rekenen heeft absoluut toegevoegde waarde voor de bank. Als een leidinggevende haar medewerkers afkeurt of op haar manier kneedt, dan verliezen al die medewerkers hun unieke gave. De medewerkers worden er doodongelukkig van vanwege het verliezen van hun eigen ik. Daarmee creëert de leidinggevende zelf een team van middelmoten, die niet kan presteren.
Wellicht kan een empathische leidinggevende die wel haar focus op werk heeft, wonderen verrichten. Er lopen teveel 'narcistische' leidinggevenden rond die graag aan de anderen sleutelen, in plaats van zichzelf.
Reactie plaatsen
Reacties